2013-07-25 13:50

Τον Ιανουάριο ο λαός τον λέει με πολλά ονόματα, που τα περισσότερα αναφέρονται στις ιδιότητές του. Ο Γενάρης λέγεται  Γεννολοητής, παρετυμολογικά, γιατί τότε γεννοβολούν τα κοπάδια. Γατομήνας επειδή σ' αυτόν ζευγαρώνουν οι γάτες. Κρυαρίτης (στη Μάνη) για το τσουχτερό του κρύο.
Λέγεται Μεσοχείμωνας γιατί είναι μεσαίος από τους τρεις μήνες του χειμώνα. Κρυαρώτης γιατί κάνει πολύ κρύο. Αλλες ονομασίες είναι Κλαδευτής, γιατί το μήνα αυτό κλαδεύουν.
Ακόμα τον Ιανουάριο τον ονομάζουν Τρανό, Πρωτάρη, Μεγάλο μήνα ή Μεγαλομήνα, επειδή είναι ο 1ος μήνας του έτους που έχει 31 μέρες και οι νύχτες του είναι μεγάλες, όπως λέει και το τραγούδι: "Νάταν οι μέρες του Μαγιού κι οι νύχτες του Γενάρη" . Τέλος λέγεται Καλαντάρης ή Καλαντέρης απ' τα Κάλαντα που τραγουδούν τα παιδιά την Πρωτοχρονιά και τα Φώτα. Γελαστός για τις Αλκυονίδες ημέρες του.

Στην αρχαία εποχή, στη μέση του σημερινού μας Γενάρη άρχιζε ο ιερός μήνας της Ηρας, ο Γαμηλιών. Η Ηρα, εκτός από βασίλισσα τ' ουρανού και των Θεών, ήταν προστάτιδα του γάμου και της οικογένειας. Γι' αυτό τον μήνα αυτό οι αρχαίοι έκαναν τους πιο πολλούς γάμους, απ' όπου πήρε και το όνομά του. Συνήθιζαν δε κάθε χρόνο, στις 27 του Γαμιλίωνα με την Πανσέληνο, να κάνουν θυσίες και εισφορές, που τις έλεγαν "Γαμήλιες".